Je leest het in deze blog met adviezen voor het MBO Onderwijs.
‘Kansrijk Opleiden’ in het MBO vraagt om een integrale aanpak. Op 8 februari 2024 ging Arlande in gesprek met bestuurders, directeuren en programmamanagers uit het MBO, over de ‘kansen en uitdagingen in het MBO en de eigen ROC’ met als doel de werkagenda, ‘Kansrijk Opleiden en een Leven Lang Ontwikkelen’ te realiseren. Onno-Hans Noteboom en Ard van Diepen nemen je mee in deze ‘reis’ naar een toekomstbestendig en duurzaam MBO en geven adviezen om de uitdagingen van 'Kansrijk Opleiden en een Leven Lang Ontwikkelen' aan te pakken.
In de eerste blog over permanente transitie in het onderwijs hebben wij je meegenomen in de vier perspectieven op het vraagstuk die integraal de weg uitzetten naar ‘Kansrijk Opleiden' en een 'Visie’. Nu nemen we je mee in het 'WAT’ van de verschillende perspectieven.
Bouwstenen voor strategisch succes van een effectieve onderwijsinstelling.
Allereerst moeten er effectieve bestuurlijke processen worden ingevoerd om de strategische richting van het opleidingsprogramma te bepalen en de voortgang ervan te bewaken.
Het is cruciaal dat studenten worden voorbereid op de arbeidsmarkt door hen weerbaar en werkbaar te maken, met nadruk op het ontwikkelen van relevante vaardigheden en competenties.
Het aantrekken van potentiële studenten vereist gerichte marketinginspanningen en outreach-initiatieven.
Erken het belang van 'Leven Lang Ontwikkelen' door burgers leerarrangementen + microcredentials te geven voor hun educatieve prestaties.
Het bevorderen van digitale vaardigheden onder studenten is essentieel in het moderne onderwijslandschap en voor de toekomstige arbeidsmarkt.
Het ROC moet zijn maatschappelijke opdracht in de regio waarmaken, terwijl studenten met diploma's en/of certificaten de opleiding verlaten om succesvolle loopbanen na te streven. Het oprichten van 'centers for teaching and learning' in samenwerking met andere onderwijsinstellingen kan innovatie en kennisdeling bevorderen.
Multidisciplinaire sleutelteams met mandaat zijn nodig om strategische beslissingen te nemen en de implementatie van 'Kansrijk Opleiden' te coördineren op verschillende niveaus binnen de organisatie.
De motor achter innovatief en leven lang ontwikkelen in het MBO
Om de uitdagingen van 'kansrijk opleiden' in het MBO-landschap te realiseren rust er een grote verantwoordelijkheid op het portfolioboard. Deze board moet de principes van ‘Kansrijk Opleiden’ en ‘Leven Lang Ontwikkelen’ volledig omarmen en integreren in alle facetten van het onderwijsproces.
Als Changeorganisatie moet het portfolioboard niet alleen in staat zijn de leerbereidheid bij studenten te bevorderen, maar ook docenten en andere betrokkenen motiveren voor voortdurende verbetering en innovatie. Het team van het portfolioboard moet zich bewust zijn van de impact, consequenties en urgentie van de uitdagingen die het moet aanpakken. Het dilemma tussen het behalen van een diploma en het bevorderen van continue ontwikkeling moet worden erkend en aangepakt. Daarnaast is het cruciaal om flexibele en toegankelijke systemen en processen te implementeren die aansluiten bij de behoeften van ‘Leven Lang Ontwikkelen’.
Het portfolioboard moet ook samenwerken met het voortgezet onderwijs (VO) om de overgang van studenten naar het MBO te verbeteren en een gelijkwaardig speelveld te creëren tussen publieke en private onderwijsinstellingen.
Uitdagingen aangaan op weg naar een meer bedrijfsgerichte mindset in het onderwijs.
Om de uitdagingen van 'Kansrijk Opleiden' met succes aan te gaan, worden er hoge verwachtingen gesteld aan onderwijsteams en de onderwijskwaliteit. Een cultuur van continue verbeteren is daarbij essentieel. Ontwikkel het reflectievermogen binnen het eigen team.
Het primaire onderwijsproces, waarbij kennis wordt overgedragen en vaardigheden worden ontwikkeld, moet worden geoptimaliseerd om te voldoen aan de behoeften van een snel veranderende arbeidsmarkt.
Onderwijsteams moeten een bedrijfsgerichte mindset aannemen en actief samenwerken met bedrijven om relevante vaardigheden en kennis te waarborgen. In sommige sectoren is er een duidelijke verschuiving richting de markt nodig, waarbij onderwijsteams flexibel moeten zijn en snel kunnen reageren op veranderingen in de vraag naar vaardigheden. Dit vraagt om een bereidheid van onderwijsteams om traditionele benaderingen los te laten en nieuwe methoden te omarmen. Vraaggericht onderwijs realiseren is essentieel, waarbij onderwijsteams nauw samenwerken met werkgevers om ervoor te zorgen dat het onderwijsaanbod aansluit bij de behoeften van de arbeidsmarkt.
Het afstemmen van de formatie op de beschikbare ontwikkelmogelijkheden is cruciaal voor het waarborgen van de onderwijskwaliteit. Daarnaast moeten zowel studenten, docenten als ondersteunend personeel digitaal vaardig en bereid zijn om digitale hulpmiddelen effectief te gebruiken, aangezien dit een integraal onderdeel is geworden van hedendaags onderwijs.
Flexibiliteit en responsiviteit zijn de sleutels voor een succesvolle digitale transformatie in het MBO
Om de uitdagingen van 'Kansrijk Opleiden' binnen een ROC effectief aan te pakken, worden er hoge verwachtingen gesteld aan de bedrijfsvoering en digitaliseringsteams. Deze teams moeten ondersteunende processen ontwikkelen die nauw aansluiten bij de onderwijsdoelstellingen van het ROC. Dit houdt in dat ze efficiënte ontwikkelprocessen ontwerpen die flexibiliteit en responsiviteit in het curriculum en de onderwijsaanpak mogelijk maken.
Een grondig begrip van de bekostigingssystematiek is daarnaast essentieel om financiële middelen effectief te benutten en de juiste prioriteiten te stellen. Het digitaliseringsteam moet zich richten op het bevorderen van vraagsturing in de bedrijfsvoering door technologie in te zetten om processen te optimaliseren en te voldoen aan de behoeften van studenten en docenten. Bedrijfsvoering wordt steeds meer gezien als een belangrijke businesspartner van het onderwijs, wat betekent dat het cruciaal is om af te stappen van de traditionele cohortaanpak en in plaats daarvan te streven naar flexibelere en gepersonaliseerde leertrajecten. Om digitale transformatie succesvol te laten verlopen zijn een solide digitale basis, organisatorische eensgezindheid, een gedeelde visie, ambitie, helderheid en afstemming vereist.
Ten slotte is het bevorderen van groei in volwassenheid en het zorgen dat de basis op orde is essentieel voor het behalen van succes op de lange termijn.
Je weet nu WAT de specifieke aandachtsgebieden om ‘Kansrijk Opleiden’ en ‘Leven Lang Ontwikkelen’ zijn. In de volgende blog nemen Ard en Onno-Hans je mee in het ‘HOE’ van ‘Kansrijk Opleiden’ en ‘Leven Lang Ontwikkelen’. Kun je niet wachten? Neem dan contact op met Onno-Hans Noteboom.
Kijk- en leestip:
- Download de folder: Permanente Transitie van het Onderwijs
- Bekijk de video:
Speelt binnen jouw ROC dezelfde uitdaging? Waar te beginnen met ‘Kansrijk Opleiden’ en ‘Leven Lang Ontwikkelen’? En hoe krijg je de neuzen dezelfde kant op? Arlande helpt je graag bij de realisatie van deze ‘maatschappelijke opgave’ van het MBO.
Als projectleider ben ik betrokken projecten op het gebied van sturingsinformatie en organisatieontwikkeling. Mijn bijdrage zit in het zien van de (dys) functionaliteiten in organisaties waarbij ik in staat ben om vanuit de relatie stapsgewijs verbeteringen aan te brengen.
bekijk profielAls voorzitter van de marktgroep onderwijs ben ik betrokken bij onderwijsvernieuwing en onderwijsinnovatie in de gehele onderwijsketen en draag ik bij aan duurzaam en betekenisvol (beroeps)onderwijs.
bekijk profiel